قیمت تمام شده محصول فروش رفته به چه معناست؟

«قیمت تمام شده محصول» عبارت است از هزینه‌های مستقیم مربوط به تولید کالاهای فروخته شده توسط یک شرکت. این مقدار شامل هزینه مواد مصرفی در تولید کالا و هزینه‌های مستقیم نیروی کار مورد استفاده در تولید آن می‌باشد.

در واقع «بهای تمام شده کالای فروش رفته» هزینه ایجاد محصولاتی است که یک شرکت به فروش می‌رساند؛ بنابراین تنها، هزینه‌هایی لحاظ می‌شوند که به صورت مستقیم به تولید محصولات مربوط هستند و در این فرایند، هزینه‌های غیرمستقیم – مثل هزینه‌های توزیع، فروش و بازاریابی – مدنظر قرار نمی‌گیرد.

مثال: «بهای تمام شده کالای فروش رفته» برای یک سازنده لوازم خانگی می‌تواند شامل هزینه‌های مواد اولیه قطعات و دستمزد نیروی کار باشد.

همانطور که اشاره شد، بازاریابی و تبلیغات، هزینه ارسال لوازم خانگی ساخته شده به نمایندگان فروش و هزینه نیروی لازم برای فروش این لوازم حذف می‌شود و در محاسبه «بهای تمام شده کالای فروش رفته» منظور نمی‌گردد.

«بهای تمام شده کالای فروش رفته» در صورت سود و زیان ظاهر می‌شود و می‌تواند برای محاسبه حاشیه سود ناخالص شرکت از درآمد کسر شود.

امروزه با توجه به تنوع کسب‌و کارها، هزینه‌های دقیقی که در محاسبه «بهای تمام شده کالای فروش رفته» دخیل است، متفاوت بوده و به نوع بیزینس کسب‌وکار مربوط می‌شود.

قیمت تمام شده محصول:

قیمت تمام شده محصول تولید شده به هزینه های مستقیمی گفته می شود که توسط سازمان یا شرکت تولیدی، برای تولید کالا یا محصول صورت می گیرد. این بهای تمام شده شامل، هزینه موارد مصرفی در تولید کالا، هزینه های مستقیم نیروی کار و … می باشد. در واقع می توان گفت که این بهای تمام شده، هزینه ایجاد خدمت و یا کالایی می باشد که یک سازمان به فروش می رساند.

در این بخش تنها هزینه هایی قابل بررسی می باشند که به صورت مستقیم به تولید محصول مربوط می شوند و هزینه های غیر مستقیم مانند توزیع، فروش، بازاریابی و … در این بخش قابل محاسبه نمی باشند. بهای تمام شده کالای فروخته شده، در صورت سود و زیان ثبت می شود و برای محاسبه حاشیه سود ناخالص شرکت، این هزینه از درآمد کسر می گردد.

روش محاسبه قیمت تمام شده

برای تعیین قیمت تمام شده باید پنج عامل مختلفی را در نظر گرفت که عبارتند از: ۱) هزینه‌های ثابت، ۲) هزینه‌های متغییر، ۳) هزینه مختلط، ۴) هزینه‌های نیمه متغیر و ۵) هزینه نیمه ثابت.

اکنون تعریفی مختصر از هر یک به‌دست می‌دهیم:

هزینه‌های ثابت: اقلامی که بر اثر تغییر سطح فعالیت (تولید) تغییر نمی‌کنند و در تمام سطوح فعالیت ثابت می‌مانند.

اقلام ثابت فقط اقلامی را شامل می‌شود که مربوط به امر تولید هستند (سربار ساخت) و اقلامی مانند هزینه‌های اداری و فروش که در کوتاه مدت ثابت هستند را در بر نمی‌گیرند.

در طبقه‌بندی اقلام ثابت بهای تمام شده، دو دسته اقلام ثابت وجود دارند:

الف) اقلام ثابت تعهد شده: اقلامی که قابل حذف نبوده و به کل تسهیلات تولیدی مربوط می‌شوند، مانند استهلاک ساختمان و کارخانه، مالیات و عوارض.

ب) اقلام ثابت اختیاری: اقلامی که بنا به‌نظر مدیریت و بر حسب ضرورت قابل تغییر و حذف می‌باشد، مانند مخارج برنامه‌های بازاریابی، حقوق مدیران و مخارج تحقیق.

هزینه‌های متغیر: اقلامی که به طور مستقیم و به تناسب تغییر سطوح فعالیت، افزایش یا کاهش پیدا می‌کنند و نسبت تقریباً ثابتی بین این اقلام و مقدار تولید وجود دارد.

انواع اقلام متغیر به قرار زیر است:

الف) مواد مستقیم، دستمزد مستقیم، سربار ساخت

ب) هزینه‌های توزیع و فروش

ج) هزینه‌های اداری و تشکیلاتی، مانند ملزومات اداری، بخش‌هایی از بهای آب، برق، سوخت و غیره

در برخی از موارد به اقلام متغیر بهای تمام شده، اقلام قابل برنامه‌ریزی نیز اطلاق می‌گردد چرا که مدیران می‌توانند در بعضی از موقعیت‌ها، در مورد برخی از این اقلام تصمیم‌گیری کرده یا آنها را کنترل و محدود نمایند.

هزینه‌های مختلط: اقلامی هستند که گرایش خاص و یا الگوی یگانه‌ای برای تشریح ندارند.

جهت تجزیه و تحلیل تصمیمات مدیران، اقلام مختلط را به اجزای ثابت و متغیر تقسیم می‌کنند.

بسیاری از اقلام بهای تمام شده دارای ویژگی اقلام مختلط هستند؛ یعنی بخشی ثابت و بخش دیگری متغیر می‌باشند؛ مانند: مخارج برق، آب، سوخت، نگهداری و دستمزد غیرمستقیم.

هزینه نیمه‌متغیر: این نوع هزینه‌ها با افزایش سطح فعالیت (تولید) اضافه می‌شود اما ازدیاد آن با یک نسبت ثابت رخ نمی‌دهد.

این گونه اقلام خود به دو دسته تقسیم می‌شوند:

الف) اقلامی که بر اثر افزایش سطح فعالیت با نسبت نزولی در هزینه‌های یک واحد اضافه می‌شوند؛ یعنی میزان افزایش بهای تمام شده برای هر واحد اضافی کمتر از افزایشی است که برای یک واحد تولیدی قبلی ایجاد گردیده است.

ب) اقلامی که بر اثر افزایش سطح فعالیت با نسبت صعودی اضافه می‌گردند؛ یعنی میزان افزایش بهای تمام شده برای یک واحد اضافی بیشتر از افزایشی است که برای یک واحد تولیدی ما قبل ایجاد گردیده است.

هزینه‌های نیمه‌ثابت: هزینه‌هایی هستند که با افزایش سطح فعالیت، به صورت پلکانی و متناوب اضافه می‌شوند.

یک مثال در این مورد، افزایش تعداد دانشجویان در یک دانشگاه است که این امر مستلزم ایجاد ساختمان‌ها و کلاس‎های جدید و نیز افزایش هزینه‌های استهلاک و سایر هزینه‌های ثابت برای دانشگاه خواهد بود.

نرم افزار های شیوا

نرم افزار های شیوا در نسخه های بازرگانی، خدماتی، تولیدی و پیمانکاری ارائه شده تا کسب‌وکارها را در این شرایط سخت اقتصادی و مالیاتی یاری کند و با تکیه به این سیستم پیشرفته دارای هوش مصنوعی با امکانات عالی و کاربری ساده با بیش از ۲۳ سال سابقه دارای سیستم و زیرسیستم از جمله انبار، حقوق و دستمزد، فروش، انبار دارایی ثابت و CRM ،تولید ، مدیریت کسب‌وکارتان را ساده‌تر و دقیق تر کنید